Cái cảm giác được độ pump (phồng) tốt trong lúc tập thì hầu như không gì bằng rồi. Nhưng anh em đừng nhầm lẫn giữa mạch Vene và mạch Artery. Mạch ven là các mạch dẫn máu về tim, mạch artery là những mạch dẫn máu từ tim trở đi.
Những mạch nổi lên trên da mà mình nhìn được chỉ là những mạch Ven (venae superficials). Các Ven sâu và Artery nằm sâu ở trong, mình không nhìn đc. Nhưng độ pump sẽ phụ thuộc vào bán kính của các mạch Artery sâu đó.
Bán kính càng to thì resistance của máu càng thấp và máu lưu thông càng tốt. Tuy máu không hẳn là newton-fluid như nước nhưng mình vẫn có thể áp dụng luật vật lý của Hagen-Poiseuille được: R= (8*L*nü)/(pi*r^4)
Trong phương trình thì R là flow resistance của máu và r là bàn kính (radius) của mạch Artery. Chỉ cần radius của mạch bị nhỏ lại 1 nửa thôi thì Resistance đã bị tăng lên gấp 16 lần rồi!!! Nói bằng lời: chỉ cần mạch của mình bị thu nhỏ lại phân nửa thôi thì lưu thông máu sẽ “khó khăn” hơn gấp 16 lần.
Nói 1 chút về việc “pump”, cũng không biết dịch như thế nào cho đúng, chắc là “độ phồng”. Tuy máu trên lý thuyết không phải là newton fluid như nước. Tại vì nếu là newton fluid thì viscosity (tính nhớt) phải là constant (không thay đổi) và chỉ được là function của nhiệt độ. Plasma của máu thì là newton fluid nhưng máu thì lại không. Nhưng trong thực tế thì vẫn có thể bỏ qua và mình vẫn áp dụng được luật vật lý của Hagen-Poiseuille.
Để được pump tốt và tồn tại được lâu thì mình cần các mạch (artery) máu thư giãn để dồn được nhiều máu vào cơ. Nhưng đồng thời thì mình cũng phải cần “compress” lại các ven (vein) máu để máu không dễ dàng chảy ngược lại.
Trong các mạch và ven cũng có cơ bắp (smooth muscles), và mọi thứ được điều chỉnh qua các neuron thần kinh (sympathikus, parasympathikus), các hoocmon, neurotransmitters và các receptors.
Cho nên anh em nên để ý sức khoẻ và ăn uống, để các mạch không thu nhỏ lại do bị vôi mạch hoặc mạch mất đi độ dẻo (elasticity). Những người lạm dụng steroid sẽ sợ nhất điều này. Và đây cũng là lý do mình tập hơn chục năm rồi mà vẫn ko dám động vào steroid.
Keyword là Arteriosclerosis. Nguy hiểm nhất là bị ở tim, 1 quá trình lâu dài, không nhìn thấy, không cảm nhận được sớm và 1 cái kết rất là khổ với nhiều căn bệnh kèm theo. Anh em nên cân nhắc, cái gì cũng mua được bằng tiền, sức khoẻ thì không.